Θάνος Μπλούνας : Στυλίδα – «νταλικούπολη»

γράφει ο Θάνος Μπλούνας

«Νταλικούπολη!»

Έτσι χαρακτήρισε τη Στυλίδα ο φίλος συμπολίτης και γνωστός στιχουργός Πάνος Φαλάρας. Με τον εύστοχο αυτόν χαρακτηρισμό σχολίασε ένα σημείωμα της κυρίας Νίκης Γιαννουλίδου, που διάβασα προχτές στο FB, με τον τίτλο «Καλώς ήρθες νταλίκα». Το ίδιο σημείωμα-αναφορά στο πρόβλημα που άφησε σχεδόν άθικτο στην πόλη μας η παράκαμψή της από τον προσφάτως ολοκληρωθέντα αυτοκινητόδρομο Αιγαίου έχει αναρτηθεί και στην ιστοσελίδα stilida.com, συνοδευόμενο «για του λόγου το αληθές» από σχετικές φωτογραφίες και  βίντεο.

Όσα δυστυχώς βιώνουμε στη Στυλίδα τους τελευταίους μήνες, κατά τους οποίους λειτουργεί το νέο τμήμα του αυτοκινητοδρόμου, αποτελούν πικρή και ανεπιθύμητη δικαίωση όσων από τη δεκαετία του 90 υποστηρίζαμε ότι με τη  «λύση» της παράκαμψης θα εξακολουθούσε η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της όμορφης πόλης μας. Γι’ αυτό και οι δημοτικές αρχές, των οποίων είχα την τιμή να είμαι τότε επικεφαλής, ζητούσαν επίμονα, αντί της παράκαμψης,  τη “βύθιση του τμήματος (1,5-2 χλμ) της ΝΕΟ που χωρίζει την πόλη από το λιμάνι της”.

Η παράκαμψη θα αποτελούσε ιδανική λύση πριν από 50 χρόνια, στην περίοδο κατά την οποία έγινε το πρώτο μεγάλο λάθος όσων διαχειρίζονταν το μέλλον αυτής της πόλης, ένα λάθος που χρόνια τώρα το μνημονεύουν στα καφενεία οι ηλικιωμένοι. Συγκεκριμένα, στη δεκαετία του 60 που ξεκίνησε η κατασκευή της ΝΕΟ (Νέας Εθνικής Οδού), αυτός που πρώτος διέβλεψε τα προβλήματα που θα δημιουργούσε η χάραξη ανάμεσα στην ειδυλλιακή παραλιακή πόλη και το λιμάνι της και ηγήθηκε όσων υποστήριζαν (τότε σωστά)  την εναλλακτική λύση της παράκαμψης, ήταν ο μακαρίτης μεγαλοκτηματίας της περιοχής Ηρ.(;) Καμπούρης. Δυστυχώς, η πρότασή του θεωρήθηκε υστερόβουλη, γιατί επικράτησε η άποψη ότι «δεν θέλει το δρόμο μπροστά στο σπίτι του», που βρισκόταν (και εξακολουθεί να βρίσκεται) σε απόσταση πενήντα μέτρων από τη θάλασσα. Έτσι, η πλειοψηφία των συμπολιτών μας και η τότε δημοτική αρχή, θεωρώντας ότι η χωροθέτηση της  ΝΕΟ δίπλα στο λιμάνι θα αναβάθμιζε τη ζωή στην πόλη και θα οδηγούσε στην οικονομική της ανάπτυξη, διέπραξαν το πρώτο λάθος, απορρίπτοντας την παράκαμψη.

Αυτό το λάθος πληρώναμε τόσα χρόνια, αυτό το λάθος εξακολουθεί να πληρώνει η νταλικούπολή μας. Τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά, αν στη θέση της ΝΕΟ βρισκόταν η προ του 60 παλιά δημοτική οδός, η οποία τα ανοιξιάτικα και καλοκαιρινά βράδια μετατρεπόταν σε δρόμο περιπάτου. Κι αν γινόταν η βύθιση της ΝΕΟ, που επίμονα ζητούσαμε στη δεκαετία του 90, το υπερκείμενο τμήμα, μ’ ένα στενό μονόδρομο σαν την παλιά δημοτική οδό, δεν θα παρουσίαζε τη σημερινή ανεπιθύμητη εικόνα: Ανεπιθύμητη γιατί, παρά την ολοκλήρωση του «πετάλου», η ΝΕΟ εξακολουθεί να αποκόπτει την πόλη από το λιμάνι της και τα αυτοκίνητα -κυρίως φορτηγά-  που την προτιμούν, για να αποφύγουν τα παράλογα υψηλά διόδια του αυτοκινητοδρόμου, είναι πολλαπλάσια όσων διέρχονται από αυτόν (Όποιος αμφιβάλλει γι’ αυτό, μπορεί να αφιερώσει λίγα λεπτά και να συγκρίνει τον αριθμό των οχημάτων που χρησιμοποιούν τους δύο δρόμους).

Απ’ όσα προαναφέρθηκαν προκύπτουν δύο ερωτήματα: Γιατί το ΥΠΕΧΩΔΕ προέκρινε την επιζήμια για την πόλη μας παράκαμψη (ένα δεύτερο λάθος, μετά από εκείνο της δεκαετίας του 60), σε βάρος της τεχνικά εφικτής και κατά πολύ οικονομικότερης βύθισης; Και γιατί ο δήμος διέπραξε και πάλι το λάθος να δεχτεί τη συγκεκριμένη «λύση»;

Η προτίμηση του ΥΠΕΧΩΔΕ αποτελεί πιστεύω αποτέλεσμα διαπλοκής κάποιων αρμόδιων υπηρεσιακών παραγόντων ή των πολιτικών προϊσταμένων τους με τα συμφέροντα των μεγάλων τεχνικών κοινοπραξιών που προσέβλεπαν στα τεράστια κέρδη από την κατασκευή των πολυδάπανων κοιλαδογεφυρών και τούνελ (τα χωματουργικά έργα αποτελούν ως γνωστόν τη χαρά των εργολάβων). Όσον αφορά το γεγονός ότι ο δήμος συμβιβάστηκε με την παράκαμψη θεωρώ ότι η συναίνεσή του υπήρξε αποτέλεσμα τριών παραγόντων: α)της πίεσης που ασκούσε τότε καλοπροαίρετα μια ομάδα πρωτοβουλίας κάποιων πολιτών για την “επίλυση του προβλήματος”, β) της πίεσης που ασκούσαν πάρα πολλοί αγρότες που ωφελούνταν από την παράκαμψη (με τους παραδρόμους του  αυτοκινητοδρόμου όλοι τους απέκτησαν εύκολη πρόσβαση στα κτήματά τους και κάποιοι πλούτισαν από τις αποζημιώσεις, λόγω των απαλλοτριώσεων που απαιτήθηκαν), και γ) της εύλογης επιθυμίας των τότε ιθυνόντων να αποδείξουν ότι ο αγώνας τους για την επίλυση του προβλήματος δικαιώθηκε…

Όλα όσα αναφέρονται παραπάνω για τα αλληλένδετα θέματα «ΝΕΟ και αυτοκινητόδρομος»  ενδιαφέρουν ασφαλώς μόνον όσους στο μέλλον θα ασχοληθούν με την ιστορία της πόλης μας και κάποιους από τους σημερινούς νέους σε ηλικία Στυλιδιώτες που αγνοούν την προϊστορία της υπόθεσης. Ωστόσο, αυτό που έχει τώρα σημασία για όλους μας, μετά τη διαπίστωση ότι η παράκαμψη -λόγω των υψηλών διοδίων- τείνει να μετατρέψει τη Στυλίδα σε νταλικούπολη, είναι να δούμε αν και με ποιον τρόπο μπορούμε να μειώσουμε τον αριθμό των φορτηγών που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τη ΝΕΟ.

Το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί, αν υπήρχε νομικά η δυνατότητα, να θεσπίσει ο δήμος για τα φορτηγά-χρήστες της ΝΕΟ διόδια. Αν οι οδηγοί τους ήταν υποχρεωμένοι κάθε φορά που περνούν από την πόλη μας μέσω της ΝΕΟ να πληρώνουν όσα τους ζητούν και για τη χρήση του αυτοκινητοδρόμου, θα προτιμούσαν τον τελευταίο. Νομικά κολάσιμο μέτρο θα ήταν επίσης το να κατασκευαστούν από το δήμο κατά μήκος της ΝΕΟ «σαμαράκια», τα οποία θα απέτρεπαν τη διέλευση φορτηγών ή τουλάχιστον θα υποχρέωναν  τους οδηγούς τους να μετριάσουν την ταχύτητά τους.

Με δεδομένη την έλλειψη νομικής δυνατότητας να θεσπιστούν δημοτικά διόδια ή να κατασκευαστούν «σαμαράκια», οι μόνες, κατά τα γνώμη μου, εφικτές και απαραίτητες πρωτοβουλίες που απομένουν στη διάθεση της σημερινής δημοτικής αρχής είναι α) να τοποθετηθούν ανά 500 μ. κατά μήκος του τμήματος της ΝΕΟ, στο οποίο «ακουμπά» η πόλη,  πινακίδες με τα όρια ταχύτητας και να αναβιώσει  και μάλιστα καθημερινά (ο ανύπαρκτος τους τελευταίους μήνες) έλεγχος της τροχαίας για την τήρησή των ορίων,  ώστε, παράλληλα με τη μείωση της ταχύτητας των οχημάτων, να ελαττωθεί και η ηχορρύπανση αλλά και ο κίνδυνος τροχαίων ατυχημάτων. β) Να πιεστεί η κυβέρνηση και οι κοινοπραξίες που καρπώνονται τα διόδια, όχι μόνο να τα μειώσουν ποσοστιαία αλλά και να υπολογίζουν το ύψος τους ανάλογα με τον αριθμό των χιλιομέτρων του αυτοκινητοδρόμου που διανύουν τα οχήματα.

Αν κάποιοι από τους αναγνώστες αυτού του κειμένου θεωρούν ότι υπάρχουν άλλες δυνατότητες, για να γλυτώσουμε από τις νταλίκες,  χρήσιμο θα ήταν να τις καταθέσουν δημόσια.

Καλό μήνα!

Στυλίδα 1.6.2015, Θάνος Μπλούνας