Οι ελλείψεις νηπιαγωγών, δασκάλων και καθηγητών κατά την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς την προσεχή Πέμπτη δεν είναι πρωτόγνωρο φαινόμενο στην ελληνική πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Το ανορθολογικά δομημένο σύστημα του προσωπικού της δημόσιας εκπαίδευσης εδώ και δεκαετίες «παράγει» κατά την έναρξη κάθε χρονιάς κενά, δίνοντας αφορμή για την ετήσια διελκυστίνδα υπουργείου Παιδείας – συνδικαλιστών για τους τρόπους κάλυψής τους. Μόνο που φέτος υπάρχει μία ιδιαιτερότητα. Η ηγεσία του υπ. Παιδείας παραδέχεται ότι θα υπάρξουν περίπου 3.000 κενά και στις δύο βαθμίδες, ζητώντας από κυβέρνηση και τρόικα 10.000 διορισμούς μονίμων εκπαιδευτικών και στις δύο βαθμίδες. Ομως, υψηλόβαθμα στελέχη των υπουργείων Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Οικονομικών, που μίλησαν στην «Κ», κρίνουν το αίτημα του υπ. Παιδείας Ανδρέα Λοβέρδου μαξιμαλιστικό και… προεκλογικής στόχευσης. Το υπ. Παιδείας θα επιχειρήσει να λειτουργήσει με αναπληρωτές, με εκπαιδευτικές προτεραιότητες και εκ των ενόντων. Ενδεικτικά, οι δάσκαλοι θα αξιοποιηθούν για το υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα, κάτι που σημαίνει ότι θα λειτουργήσουν λιγότερα τμήματα ολοήμερων σχολείων, με επίπτωση στον καθημερινό προγραμματισμό χιλιάδων οικογενειών.
Ειδικότερα, φέτος τα περίπου 3.000 κενά (σε όλες τις ειδικότητες και κυρίως φιλολόγους, βιολόγους, μαθηματικούς και φυσικούς) προκύπτουν από το γεγονός ότι και για τις δύο εκπαιδευτικές βαθμίδες απαιτούνται πιστώσεις για 22.500 προσλήψεις αναπληρωτών και έχουν προγραμματισθεί (από κρατικό προϋπολογισμό, πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και ευρωπαϊκά κονδύλια) πιστώσεις για 19.500 προσλήψεις. Μάλιστα, χθες ο κ. Λοβέρδος δήλωσε ότι «οι 19.500 δεν είχαν εξασφαλιστεί. Δεν είχαμε βρει τα λεφτά», προσθέτοντας στην «Κ» ότι έχουν εξασφαλιστεί τελικά πιστώσεις για 16.000 προσλήψεις.
Για τις θέσεις αναπληρωτών υποβλήθηκαν συνολικά 78.756 αιτήσεις από εκπαιδευτικούς και για τις δύο βαθμίδες, καταδεικνύοντας το μεγάλο ενδιαφέρον από έναν κλάδο με υψηλότατα ποσοστά ανεργίας, καθώς το Δημόσιο έχει κλείσει τις πόρτες των μόνιμων διορισμών. Βέβαια, η πρόσληψη αναπληρωτών κοστίζει λιγότερο, ενώ μπορεί να χρηματοδοτηθεί και από άλλες πηγές πλην του προϋπολογισμού. Από την πλευρά τους, ο κ. Λοβέρδος και ο αρμόδιος υφυπουργός Αλ. Δερμεντζόπουλος, μιλώντας στην «Κ» για το αίτημα των διορισμών, έχουν ως βασικό επιχείρημα ότι η κατακόρυφη αύξηση των συνταξιοδοτήσεων εκπαιδευτικών –το 2011 συνταξιοδοτήθηκαν 11.466 εκπαιδευτικοί, τα επόμενα τρία χρόνια περίπου 4.000 ετησίως και φέτος 5.015– σε συνδυασμό με το «πάγωμα» των διορισμών έχουν δημιουργήσει οξύτατο ποσοτικό και ποιοτικό πρόβλημα στα σχολεία. «Οι αναπληρωτές είναι με μία βαλίτσα στο χέρι κάθε χρόνο. Με τον τρόπο αυτό δεν δημιουργείται το απαραίτητο περιβάλλον ώστε ο εκπαιδευτικός να αναπτύξει τη δουλειά του με σταθερότητα και προοπτική», ανέφερε στην «Κ» ο κ. Δερμεντζόπουλος. «Η κατάσταση έχει φθάσει στα όρια και απαιτούνται μόνιμοι διορισμοί σε όλα τα οργανικά κενά», δήλωσε στην «Κ» ο αιρετός του Κεντρικού Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δημήτρης Μπράτης, επιβεβαιώνοντας συνδικαλιστή της ΟΛΜΕ που δήλωσε στην «Κ» ότι «ο κ. Λοβέρδος μοιάζει να κάνει καλύτερο συνδικαλισμό από εμάς».
Λιγότερες αποσπάσεις
Πιο συγκεκριμένα, η διάκριση μεταξύ οργανικών και λειτουργικών κενών και η μεταβλητή του ωραρίου κάθε εκπαιδευτικού ανάλογα με τα χρόνια προϋπηρεσίας του είναι κρίσιμα στοιχεία για τη διαχείριση του προσωπικού ενός σχολείου. «Οργανικό κενό» υπάρχει όταν απουσιάζει εκπαιδευτικός από οργανική θέση και πρέπει να αντικατασταθεί. «Λειτουργικό κενό» προκύπτει από τις ώρες διδασκαλίας που πρέπει να γίνουν και γι’ αυτές δεν υπάρχει εκπαιδευτικός. Ετσι, το υπ. Παιδείας έχει δύο τρόπους να καλύψει τα λειτουργικά και οργανικά κενά, εκτός από την πρόσληψη αναπληρωτών. Οπως είπε στην «Κ» ο κ. Δερμεντζόπουλος, φέτος θα γίνουν περίπου 500 λιγότερες αποσπάσεις εκπαιδευτικών σε διοικητικές υπηρεσίες, ενώ στη δευτεροβάθμια θα αξιοποιηθούν καθηγητές για τη διδασκαλία μαθημάτων που έχουν διδαχθεί κατά τη διάρκεια των πανεπιστημιακών σπουδών τους. Για παράδειγμα, οι καθηγητές Πληροφορικής θα μπορούν να διδάξουν Μαθηματικά. «Η επιλογή για τη διδασκαλία των Μαθηματικών από μη πτυχιούχους μαθηματικούς υποβαθμίζει τη Μαθηματική παιδεία στην εκπαίδευση», λέει η Μαθηματική Εταιρεία. Μόνο που φαίνεται ότι στα σχολεία υπάρχει πλεόνασμα καθηγητών Πληροφορικής…
Η διανομή βιβλίων
Περίπου 28 εκατομμύρια σχολικά βιβλία βρίσκονται από τις 5 Ιουλίου στις αποθήκες των δημοσίων σχολείων της Ελλάδας και των ελληνικών σχολείων του εξωτερικού, ενώ περί το ένα εκατομμύριο αντιτύπων έχει σταλεί και στα βιβλιοπωλεία για τους μαθητές των ιδιωτικών σχολείων. Ο «Διόφαντος» (οργανισμός που αντικατέστησε τον παλιό ΟΕΔΒ) έκλεισε γρήγορα τις εκκρεμότητές του και απομένουν μόνο έξι τίτλοι, οι οποίοι θα σταλούν στα σχολεία έως τις 20 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με τον Διευθυντή Εκδόσεων του «Διόφαντου» Χρήστο Μανωλόπουλο, το κόστος όλης της βιβλιοπαραγωγής ανέρχεται σε 24 εκατομμύρια ευρώ. Για τις δύο βαθμίδες υπάρχουν 300 τίτλοι βιβλίων, πλην της επαγγελματικής εκπαίδευσης.
Παράλληλα, όπως ανέφερε στην «Κ» ο προέδρος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (αντικατέστησε το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο) κ. Σωτήρης Γκλαβάς, τις επόμενες ημέρες το υπουργείο Παιδείας αναμένεται να κλείσει και τις εκκρεμότητες που δημιουργεί η μετάβαση από την παλαιά δομή στη νέα δομή Γενικού Λυκείου και το νέο σύστημα εξετάσεων εισαγωγής.
Συγκεκριμένα, το σχολικό έτος 2014-2015 θα είναι η τελευταία χρονιά κατά την οποία θα ισχύσει το σημερινό σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ/ΤΕΙ με την εξέταση των υποψηφίων σε 6 βασικά μαθήματα. Ετσι, καθώς το εξεταστικό σύστημα αλλάζει, οι μαθητές της φετινής Β΄ Λυκείου θα είναι οι πρώτοι που θα αντιμετωπίσουν το νέο σύστημα επιστημονικών κατευθύνσεων και πεδίων. Για τον λόγο αυτό το Τμήμα Εισιτηρίων Εξετάσεων του υπουργείου Παιδείας θα ορίσει σε ποια επιστημονική κατεύθυνση θα ενταχθεί καθένα από τα 450 Τμήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Για το θέμα έχει ζητηθεί η γνώμη της Αρχής για την Αξιολόγηση των ΑΕΙ/ΤΕΙ (ΑΔΙΠ). Επίσης, έως τα τέλη Οκτωβρίου θα δημοσιοποιηθεί η Τράπεζα Θεμάτων για τους μαθητές της Β΄ Λυκείου και έως τα τέλη Σεπτεμβρίου θα έχουν προστεθεί νέα θέματα για τους μαθητές της Α΄ Λυκείου.
Τέλος, αναμένεται η εγκύκλιος για τη διαδικασία που πρέπει να τηρήσουν οι πρωτοετείς για να πάρουν μετεγγραφή από ένα ΑΕΙ/ΤΕΙ σε άλλο.
