Το εξαιρετικά δύσκολο 2013 θα διαδεχτεί ένα εξίσου δύσκολο 2014. Διότι στα μέτρα που έχουν επιβληθεί φέτος, θα έρθουν να προστεθούν τα νέα. Αυτά που έχουν ψηφιστεί ή συμφωνηθεί, αλλά ακόμη δεν έχουν φανεί στην τσέπη μας. Δεν είναι τυχαίο που η πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ προαναγγέλλει αύξηση των άμεσων φόρων κατά 12,4%, καθώς καταργούνται φοροαπαλλαγές και εκπτώσεις φόρων, ενώ αναμένεται να υπερφορολογηθούν ελεύθεροι επαγγελματίες και ενοίκια.
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2014 θα πληρώσουμε σε άμεσους φόρους επιπλέον 2,1 δισ. ευρώ, με συνέπεια να διαμορφωθούν σε 19,1 δισ. ευρώ, από 17 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν φέτος. Μικρότερης έκτασης αύξηση θα παρουσιάσουν και οι εισπράξεις από την έμμεση φορολογία, καθώς το ΔΝΤ υπολογίζει πως θα διαμορφωθούν σε 23,7 δισ. ευρώ, από 23,3 δισ. ευρώ φέτος, θα είναι δηλαδή αυξημένες κατά 400 εκατ. ευρώ.
Πτώση θα εμφανίσουν οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, τα έσοδα από τις οποίες θα διαμορφωθούν σε 24,2 δισ. ευρώ, από 24,6 φέτος και έναντι 26,5 δισ. ευρώ το 2012.
Οι προβλέψεις για την εξέλιξη των φορολογικών εσόδων θα αποτυπωθούν στο νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2014-2017, που καταρτίζεται, όπως και στον Προϋπολογισμό του 2014.
Ακολουθεί η δεκάδα που αγγίζει τους πάντες.
1.Νέος ενιαίος φόρος ακινήτων
Για πρώτη φορά θα πληρώσουν οι ιδιοκτήτες οικοπέδων και αγροτεμαχίων. Η έκταση των εντός σχεδίου οικοπέδων εκτιμάται σε 700 εκατ. τετραγωνικά, ενώ τα εκτός σχεδίου οικόπεδα και αγροτεμάχια εκτιμώνται σε 50 εκατ. στρέμματα. Ειδικά για τα αγροτεμάχια, το περιθώριο λάθους είναι πολύ μεγάλο, καθώς σωστή αποτύπωση στο Ε9 δεν έγινε ποτέ. Ο νέος φόρος θα υπολογίζεται ανά ακίνητο και όχι συνολικά για την περιουσία. Θα προκύπτει μια τιμή φόρου ανά τετραγωνικό μέτρο, η οποία θα διαφοροποιείται ανάλογα με το είδος του ακινήτου, αλλά και άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά (π.χ. όροφο, παλαιότητα κ.λπ.). Ο φόρος θα ενεργοποιηθεί –εφόσον υπάρξει συμφωνία κυβέρνησης-τρόικας ως προς το εισπρακτικό σκέλος– την άνοιξη του 2014 και για πρώτη φορά θα επιβληθεί στα ακίνητα που είχε καθένας από εμάς στην κατοχή του την 1η Ιανουαρίου 2014. Αν δεν υπάρξει συμφωνία, τότε θα επιβληθεί το χαράτσι της ΔΕΗ και για το 2014.
2.Νέες αντικειμενικές αξίες
Μπορεί να τη γλιτώσουμε και για το 2014, αλλά το 2015 θα πρέπει να έχει γίνει η εξίσωση πραγματικών και αντικειμενικών αξιών. Η εξίσωση θα φέρει επιβαρύνσεις, ειδικά στην επαρχία, και στα αγροτεμάχια. Μια πρώτη γεύση πήραν ήδη οι φορολογούμενοι, καθώς με μια απόφαση επιβλήθηκε αυξημένος φόρος έως 400% σε εκατοντάδες περιοχές της χώρας.
3.Φόρος πολυτελείας
Ήρθαν τα εκκαθαριστικά μέσα στο Σεπτέμβριο. Ο φόρος θα βαρύνει όσους το 2012 είχαν στην κατοχή τους αυτοκίνητο με κινητήρα άνω των 1.929 κυβικών και ηλικία μικρότερη των 10 ετών. Επίσης, θα πληρώσουν όσοι κατέχουν πισίνες.
4.Επέκταση εισφοράς αλληλεγγύης
Θα ψηφιστεί η επέκταση της εισφοράς και για την περίοδο 2014-2016. Ο φόρος θα εξακολουθήσει να υπολογίζεται με συντελεστές από 1% έως 4%.
5.Νέος τρόπος φορολόγησης ελεύθερων επαγγελματιών.
Τόσο οι ελεύθεροι επαγγελματίες όσο και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις το 2014 θα έρθουν αντιμέτωποι με νέα βάρη, καθώς θα επιβληθεί ο φόρος από το 1ο ευρώ στα εισοδήματα του 2013. Ομόρρυθμη εταιρεία με κέρδη 50.000 ευρώ, που πλήρωσε το 2013 6.580 ευρώ, το 2014 θα πληρώσει 13.000 ευρώ. Στην πραγματικότητα, ο φόρος θα είναι διπλάσιος για εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες.
6.Νέος τρόπος καταλογισμού ασφαλιστικών εισφορών από τον ΟΑΕΕ.
«Ψήνεται» από τον ΟΑΕΕ η κατάργηση εξαιρέσεων, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των ασφαλισμένων. Θεωρείται πιθανή η θέσπιση πλαφόν για το μισθό που δηλώνουν οι νέοι ασφαλισμένοι, ώστε να γλιτώνουν από τις εισφορές του ΟΑΕΕ.
7.Νέο σύστημα αναγνώρισης εκπτώσεων από το φορολογητέο εισόδημα
Οι ιατρικές δαπάνες «ψαλιδίζονται», ενώ καταργούνται οι εκπτώσεις φόρων για τόκους στεγαστικών δανείων, φροντιστήρια, ενοίκια κύριας κατοικίας κ.λπ.
8.Κάλυψη «μαύρης τρύπας» ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Τον Ιούλιο, αυξήθηκε το τέλος που πληρώνουμε υπέρ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ώστε να καλυφθεί η «μαύρη τρύπα» των σχετικών επενδύσεων. Το μνημόνιο αφήνει το περιθώριο να γίνουν και άλλες αυξήσεις, τόσο τον Ιανουάριο του 2014 όσο και τον Ιούλιο του 2014, ώστε να κλείσει τελείως η «τρύπα».
9.Εξεύρεση πόρων για να χρηματοδοτηθεί μείωση των εργοδοτικών εισφορών
Οι εργοδοτικές εισφορές θα πρέπει να μειωθούν κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες, σταδιακά, μέχρι το 2016. Το θέμα είναι ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό, ο οποίος φαίνεται να φτάνει τα 2,5 δισ. ευρώ.
10.Άμεση κατάσχεση καταθέσεων για οφειλές στο Δημόσιο
Το μέτρο ξεκίνησε μέσα στο Σεπτέμβριο. Δεν είναι εισπρακτικό μέτρο με την απόλυτη έννοια, αλλά χιλιάδες μικροοφειλέτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με άδειους λογαριασμούς και μηδενική ρευστότητα.