Η Κοινωνική Οικονομία βρίσκεται ανάμεσα στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα της οικονομίας και στον οποίο διεξάγονται οικονομικές δραστηριότητες με κοινωνικούς σκοπούς και στόχους και ασκείται από νομικά πρόσωπα, όπως κοινωνικές επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς, μη κυβερνητικές οργανώσεις, ιδρύματα κλπ.
Αντικείμενο των κοινωνικών επιχειρήσεων είναι η παραγωγή, προμήθεια, και παροχή αγαθών και υπηρεσιών γενικού συμφέροντος και οι επιχειρήσεις αυτές αποτελούν κατά κανόνα συνεταιρισμό κοινωνικής ωφέλειας, στον οποίο οι εταίροι-μέλη τους είναι είτε φυσικά πρόσωπα είτε νομικά πρόσωπα ή και τα δύο ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου.
Αποτελεί σημαντικό κομμάτι της Ευρώπης και παίζει σημαντικό ρόλο στους στόχους της Ευρωπαϊκής πολιτικής, κυρίως στην εργασία, την κοινωνική συνοχή. Σημαντικό παράγοντα θα παίξει κατά πόσο η Κοινωνική Οικονομία θα προσαρμοστεί στην Ελληνική πραγματικότητα.
Το μοντέλο αυτό χρησιμοποιούμουν το τελευταίο διάστημα αρκετοί Δήμοι στην Ελλάδα λόγο της κατάσταση που διαμορφώνεται στις κοινωνικές δομές λόγω της έλλειψης χρηματοδότησης, όπως, για παράδειγμα, είναι οι παιδικοί σταθμοί και τα ωδεία. Έλλειψη προσωπικού και την αδυναμία απορρόφησης των δικαιούχων παιδιών, προσπαθούν να δώσουν λύση με τη δημιουργία συνεταιρισμών, στο πλαίσιο της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, με μετόχους άνεργους – πρώην δημοτικούς υπαλλήλους. Όμως, το ποιο σημαντικό είναι να έχουν οι Δήμοι την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν την λειτουργία του συνεταιρισμού. Σε μια εποχή που η χρηματοδότηση στην τοπική αυτοδιοίκηση είναι πενιχρή και πολλοί Δήμοι είναι έτοιμη για στάση πληρωμών.
Με το νόμο της Κοινωνικής Οικονομίας καθιερώνονται τρεις κατηγορίες κοινωνικών επιχειρήσεων.
o Η πρώτη κατηγορία με τίτλο «Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση Κοινωνικής Φροντίδας»
o Η δεύτερη κατηγορία επιχείρησης είναι η «Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση Ένταξης»..
o Η τρίτη κατηγορία των κοινωνικών επιχειρήσεων αφορά τις «Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Συλλογικού Σκοπού».
Για την δημιουργία μια τέτοιας επιχειρήσεις απαιτείται η συμμετοχή τουλάχιστον επτά μελών από τα οποία όμως τουλάχιστον το 60% να είναι φυσικά πρόσωπα και εργαζόμενοι στην επιχείρηση.
o Η εταιρίες διοικούνται από Διοικούσα Επιτροπή, η οποία εκλέγεται από τη Γενική Συνέλευση. Για όλες τις αποφάσεις εφαρμόζεται η αρχή «ένας εταίρος μια ψήφος».
o Για όλους τους εργαζόμενους καθορίζεται ελάχιστη αμοιβή και δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από το τριπλάσιο ποσό του κάτω ορίου της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.
o Εφόσον οι επιχειρήσεις έχουν κέρδη, στο τέλος κάθε χρήσης τους, αυτά τα διανέμουν κατά 10% για το σχηματισμό αποθεματικού, 60% για τις δραστηριότητες της επιχείρησης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και το υπόλοιπο 30% διανέμεται στους εργαζομένους της επιχείρησης ως κίνητρο παραγωγικότητας.
o Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι η φορολόγηση των κοινωνικών επιχειρήσεων θα γίνεται με τον χαμηλότερο συντελεστή, του 18%.Παράλληλα όσοι μετέχουν σε μια τέτοια επιχείρηση θα καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές μειωμένες κατά 50%.
o Επίσης παρέχει σημαντικό κίνητρο στους εργαζόμενους των ευπαθών ομάδων (κυρίως ΑΜΕΑ) αφού όσοι παίρνουν όποιας μορφής κοινωνικό επίδομα με τη συμμετοχή τους στις επιχειρήσεις δεν θα το στερηθούν όπως ίσχυε μέχρι σήμερα.
o Η αλλαγή αυτή θα επιτρέψει πλέον στις ομάδες αυτές να ενταχθούν στην αγορά εργασίας έχοντας και την ασφάλεια του επιδόματος των που θα συνεχίζουν να το λαμβάνουν.
Θαλής Σφήκας, Κοινωνικός Επιστήμονας
Εργαζόμενος στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι»
στην Δημοτική Ενότητα Αγίου Κωνσταντίνου
