Για πολλούς αιώνες ο άνθρωπος για να θεραπευθεί από ασθένειες που τον ταλαιπωρούσαν κατέφευγε σε λύσεις που στηρίζονταν στην εμπειρία, την παράδοση ή ακόμη και σε εξωλογικές, μαγικές πρακτικές λόγω ότι η ιατρική δεν είχε φτάσει στα επίπεδα που βρίσκεται σήμερα. Στο Ρουμλούκι, οι εμπειρικοί αυτοί τρόποι ίασης των διάφορων ασθενειών διατηρήθηκαν μέχρι τα μέσα περίπου του προηγούμενου αιώνα και κάποιοι από αυτούς παραμένουν ακόμα σε ισχύ.
«. . .Η χρήση βοτάνων, οι αυτοσχέδιες αλοιφές για επιθέματα και καταπλάσματα, ελαφριές χειρουργικές επεμβάσεις, αφεψήματα, υλικά ζωικής προέλευσης, η προσφυγή σε βοήθεια από το υπερπέραν άλλοτε με τη μεσολάβηση της ίδιας της εκκλησίας και άλλοτε άλλων δυνάμεων που δεν διακρίνονταν για την αγιοσύνη τους, υπήρξαν όσα κυρίως υποκαθιστούσαν την επιστημονική ιατρική επί αιώνες και πάνω τους εναπέθεταν συνήθως, οι πάσχοντες και οι συμπάσχοντες τις ελπίδες της γιατρειάς.»
Διάφορα μέρη φυτών, όπως άνθη, φλούδες, φύλλα, ρίζες, υπόγειοι βλαστοί, καρποί και προϊόντα ζωικής προέλευσης χρησιμοποιούνταν για την ίαση διάφορων ασθενειών. Τα παθήματα, που γιατρεύονταν με βότανα και ζωικά προϊόντα, ήταν τραύματα από κάψιμο και κόψιμο, σπυριά, “χούλκα” όπως τα έλεγαν, δερματικές παθήσεις, κοιλόπονοι, ευκοίλιες, δυσκοίλιες, λευκώματα, αναπνευστικά και πεπτικά προβλήματα, διάφορες κακώσεις, κρυολογήματα, σφάχτες. Βότανα και προϊόντα ζωικής προέλευσης, που χρησιμοποιούνταν για τη γιατρειά διαφόρων παθήσεων, ήταν τα παρακάτω:
- Το σπαθολούλουδο. Είναι ένα καλοκαιρινό θαμνώδες αγριολούλουδο με κίτρινα άνθη, που όταν ωρίμαζαν γίνονταν καφέ. Το λουλούδι αυτό γιάτρευε κάθε τομή, κόψιμο του δέρματος όσο βαθύ και αν ήταν.
- Το πεντάνευρο, νταντούλι και μπρουσλάς (μπρουσλάς = κισσός, νταντούλι = φυτό που φύτρωνε στις αυλές και έκανε καρπό κάψα, με μαύρα σφαιρικά σπυριά, το πεντάνευρο ή λάπατο, που χρησιμοποιούνταν για βαφή μάλλινων ρούχων). Τα φύλλα του μπρουσλά και του νταντουλιού τοποθετούνταν πάνω σε σπυριά (χουλικά). Έτσι, αυτά ωρίμαζαν γρηγορότερα και έσπαζαν, ανακουφίζοντας τον ασθενή.
- Το προζύμι. To έβαζαν και αυτό πάνω από κλειστά σπυριά και το τύλιγαν με καθαρά πανιά γύρω τους για να το σταθεροποιήσουν. Δεν το άφηναν πολύ καιρό γιατί ξεραίνονταν και δεν αποκολλιόνταν εύκολα.
- Τα κρεμμύδια. Τα πολτοποιούσαν με βαρίδιο, τον πολτό το μάζευαν σε ένα πανί και το χρησιμοποιούσαν σε μέρη του σώματος που είχαν υποστεί κάκωση γιατί πίστευαν ότι βοηθούσε στο να διαλυθούν και να εξαφανιστούν τα αιματώματα (σκοτωμένο αίμα).
- Το ελαιόλαδο. Ο χυμός της ελιάς χρησιμοποιούνταν για τη θεραπεία κάποιων παθήσεων. Άλειφαν το ελαιόλαδο πάνω από εγκαύματα. Ακόμη, το χλιαρό λάδι της καντήλας από το εικονοστάσι, όπου υπήρχε εικόνα του Άγιου Σπυρίδωνα, με βαμβάκι το έβαζαν σε αυτιά που πονούσαν. Επιπρόσθετα, το ελαιόλαδο το χρησιμοποιούσαν για την καταπολέμηση και την πρόληψη του τετάνου. Σε εποχές που δεν υπήρχαν εμβόλια, ζεμάτιζαν ελαιόλαδο σε ένα μπρίκι και μ’ένα βαμβάκι το έβαζαν πάνω στις πληγές, που είχαν προκληθεί από σκουριασμένα μέταλλα. Έτσι πίστευαν ότι σκότωναν το μικρόβιο του τετάνου.
- Το σινάπι. το φυτό αυτό ήταν αυτοφυές και ο σπόρος του συγκεντρώνονταν για ώρες ανάγκης. Οι μικροσκοπικοί καρποί του αποτελούσαν κύρια συστατικά σε διάφορα θεραπευτικά παρασκευάσματα.
- Η αγριάδα. Το αγριόχορτο αυτό εκτός από τροφή για τα ζώα θεράπευε το λεύκωμα, που εκδηλωνόταν με πρήξιμο των κάτω άκρων και του προσώπου. Μάζευαν τους υπόγειους βλαστούς του, τους έπλεναν καλά, τους έβραζαν και το αφέψημα τους το έπιναν για μερικές εβδομάδες μέχρι να θεραπευτούν.
- Το χαμαίμηλο (χαμομήλι). Το χρησιμοποιούσαν ως απολυμαντικό για τις δύσκολες πληγές, τα ερεθισμένα μάτια, τα στόματα που γέμιζαν σπυριά και για τα μωρά που συγκαίγονταν. Το αφέψημα του χαμομηλιού ήταν συμπληρωματικό του μητρικού γάλατος για τα νεογέννητα και ακόμη χορηγούνταν ως καταπραϋντικό για ενοχλήσεις των μωρών στην κοιλιακή τους χώρα. Τέλος, το χαμομήλι θεωρούνταν καλό κατά της δυσκοίλιας. Το μαύρο τσάι με λεμόνι και πασπαλισμένο καφέ ήταν αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση της ευκοίλιας.
- Το φρουξολούλουδο. Η φρουξυλιά ή κουφοξυλιά είναι ένα κοντό δέντρο με κούφιο κορμό και πολλά παρακλάδια με τσαμπιά από κατάλευκα μικρά ανθάκια, τα λεγόμενα φρουξολούλουδα. Την Πρωτομαγιά μάζευαν τα μεγάλα αυτά τσαμπιά από λουλούδια και τα ξέραναν. Το αφέψημα τους χρησιμοποιούνταν όπως και το χαμομήλι ως συμπληρωματικό τροφής για τα νεογέννητα.
- Η μολόχα. Από ένα συγκεκριμένο είδος μολόχας, το οποίο ήταν ετήσιο φυτό, φύτρωνε μεμονωμένα και ο κορμός του έφτανε τα 1,5 με 2 μέτρα, μάζευαν τα άνθη, τα στέγνωναν και όταν είχαν βήχα ή για την απόχρεμψη τους τα έβραζαν και έπιναν το ζουμί τους ως φάρμακο.
- Τα ραδίκια. Εκτός από νόστιμη σαλάτα, τα ραδίκια τα μάζευαν, τα έβραζαν και έπιναν το πικροζούμι τους όσοι έπασχαν από διαβήτη.
- Το ξύδι. Το ξύδι το χρησιμοποιούσαν ως δροσιστικό τους καλοκαιρινούς μήνες. Ακόμη, όταν δέχονταν τσιμπήματα από σφήκες ή μέλισσες, ανακάτευαν ξύδι με χώμα και το μείγμα αυτό το τοποθετούσαν πάνω στο σημείο όπου υπήρχε το κεντρί.
- Το πρόβειο βούτυρο. Το χρησιμοποιούσαν στη διατροφή τους και το χορηγούσαν λιωμένο με ένα κουταλάκι σε όσους βρίσκονταν σε ημιλιπόθυμη κατάσταση.
- Το γάλα γαϊδούρας. Το χρησιμοποιούσαν κατά του κοκίτη. Πάντα όμως υπήρχε το δίλημμα κατά πόσο ήταν επιτρεπτό από τη χριστιανική θρησκεία να το πίνουν, αφού ούτε το κρέας του γαϊδουριού τρώγονταν.
- Το δέρμα φρεσκοσφαγμένου προβάτου. Όταν υπήρχαν χτυπήματα καθολικά και κάλυπταν μεγάλο μέρος του σώματος χρησιμοποιούσαν νωπό τομάρι προβάτου, τυλίγοντας τη λιπαρή του πλευρά στο πονεμένο σημείο.
- Το άπλυτο μαλλί προβάτου. Σε περιπτώσεις κρυολογημάτων που εκδηλώνονταν με οξείς πόνους, τους σφάχτες ζέσταναν κοντά στη φωτιά μαλλί προβάτου και το τοποθετούσαν στο μέρος που πονούσε. Για τον ίδιο λόγο χρησιμοποιούσαν σακούλια με πίτυρα και καυτά κεραμικά, τούβλα, κεραμίδες.
- Τα ούρα. Πίστευαν ότι τα ούρα απολύμαιναν τις πληγές και προλάβαιναν τις μολύνσεις.
πηγή:theoarvani/istoria/paradosi (μέσω του agrocapital.gr)
