Η γιορτή της μητέρας έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελληνική παράδοση.
Οι αρχαίοι Έλληνες σέβονταν πολύ τη μητέρα και την τιμούσαν ανάλογα ως ζωοδότρια, αιώνες πριν γιορταστεί η Γιορτή της Μητέρας στη Δύση.
Η Μητέρα Γη (Γαία), σύζυγος του Ουρανού, ήταν η προσωποποίηση της φύσης που γεννά τα πάντα και λατρευόταν ως η απόλυτη θεότητα.
Η Γαία είναι η προγονική μητέρα —ενίοτε παρθενογονική— όλης της ζωής. Είναι η μητέρα του Πόντου (της θάλασσας), από την ένωση του οποίου γέννησε τους αρχέγονους θεούς της θάλασσας, και του Ουρανού, από τη σεξουαλική ένωση του οποίου γέννησε τους Τιτάνες, γονείς πολλών από τους Ολύμπιους θεούς.
Στη συνέχεια, η λατρεία της πέρασε στην κόρη της Ρέα, σύζυγο και αδελφή του Κρόνου, η οποία γέννησε αρκετές θεότητες στην Ελληνική μυθολογία.
Η Ρέα λατρευόταν ως «Μητέρα των Θεών» και οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να γιορτάζουν την ετήσια γιορτή της άνοιξης για να τιμήσουν τη Ρέα, τη θεά της φύσης και της γονιμότητας.
Η Ρέα συχνά αναφερόταν ως Μήτηρ Θεών («Μητέρα των Θεών») και υπήρχαν αρκετοί ναοί στην Αρχαία Ελλάδα αφιερωμένοι σε αυτήν με αυτό το όνομα.
Ο Παυσανίας ανέφερε ναούς αφιερωμένους στη Ρέα με το όνομα Μήτηρ Θεών στον Ανάγυρο Αττικής, στη Μεγαλόπολη Αρκαδίας, στην Ακρόπολη της Αρχαίας Κορίνθου και στη συνοικία του Κεραμαϊκού στην Αθήνα.
Το κέντρο της λατρείας της Ρέας ήταν, ωστόσο, η Κρήτη, όπου λέγεται ότι το όρος Ίδη ήταν η γενέτειρα του Δία. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρχε «Οίκος της Ρέας» στην Κνωσό.
Η γιορτή της μητέρας στην αρχαία Ρώμη και σήμερα
Οι αρχαίοι Ρωμαίοι γιόρταζαν επίσης μια ανοιξιάτικη γιορτή με το όνομα Ιλαρία προς τιμήν της μητέρας θεάς Κυβέλης περίπου 250 χρόνια πριν γεννηθεί ο Χριστός.
Αργότερα, η Χριστιανική Ελλάδα τίμησε τη μητέρα που συνδέεται με τη γιορτή της Υπαπαντής (2 Φεβρουαρίου). Η Ορθόδοξη Εκκλησία γιορτάζει την ημέρα που η Παναγία, μαζί με τον Ιωσήφ, μετέφεραν τον 40 ημερών Ιησού στον ναό για να ευλογηθεί.
Ωστόσο, τη δεκαετία του 1960, ο εορτασμός της Υπαπαντής έχασε τη δημοτικότητά του και οι Έλληνες άρχισαν να τιμούν τη μητέρα τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου όπως και η υπόλοιπη Δύση, παρόλο που η Εκκλησία επιμένει στην παλιά ημέρα του εορτασμού.
Ο σύγχρονος εορτασμός της γιορτής καθιερώθηκε τον 20ο αιώνα και προέρχεται από το αμερικανικό γυναικείο κίνημα.
Η Ann Maria Reeves Jarvis οργάνωσε το κίνημα Mothers Friendships Day και συναντήσεις που ονομάστηκαν Mothers’ Day Meetings, όπου οι μητέρες αντάλλαξαν απόψεις και εμπειρίες, για πρώτη φορά το 1865.
Το 1870, η Τζούλια Γουόρντ Χάου οργάνωσε μια εκδήλωση μητέρων που συγκεντρώνονταν υπό το σύνθημα «ειρήνη και μητρότητα» για να αποτρέψουν την αποστολή των παιδιών στον πόλεμο.
Σήμερα, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εκμεταλλεύονται τη μέρα ως ευκαιρία για να τιμήσουν τις μητέρες τους, να τις ευχαριστήσουν για τις προσπάθειές τους να τους δώσουν ζωή, να τις αναθρέψουν και να είναι το συνεχές στήριγμά τους και καλοθελητές.
