Του Μάριου Αραβαντινού www.koutipandoras.gr
Τον Μάρτιο του 2012 η Τράπεζα της Ελλάδος, προχώρησε στην ανάκληση της άδειας λειτουργίας της Συνεταιριστικής Τράπεζας Λαμίας για έλλειμμα στα ίδια κεφάλαια ύψους 1,1 εκατ. ευρώ και την έθεσε υπό εκκαθάριση. Με αφορμή την παραπάνω είδηση εκπρόσωποι της Τράπεζας είχαν προβεί σε επίσημες καταγγελίες για τη συμπεριφορά και τη στάση των εκπροσώπων της Τράπεζας της Ελλάδος, κάνοντας λόγο για προειλημμένη απόφαση.
Το δεδομένο είναι ένα. Η Συνεταιριστική Τράπεζα της Λαμίας βρέθηκε την τελευταία εικοσαετία στη δίνη ενός οικονομικού σκανδάλου, υπεύθυνοι για το οποίο, ήταν σε μεγάλο βαθμό, οι διοικούντες αυτήν, οι οποίοι όμως, παρά τα πορίσματα του ΣΔΟΕ και της Τράπεζας της Ελλάδος στα οποία κατονομάζονται και τις δεκάδες μηνύσεις των συνεταίρων, οι οποίοι διεκδικούσαν τα μερίσματά τους, παρέμειναν για χρόνια στο απυρόβλητο. Τι είχε συμβεί; Η Συνεταιριστική Τράπεζα της Λαμίας είχε καταφέρει από το 1992 μέχρι το 2012 να υπερχρεώσει τους πελάτες της με παράνομη κεφαλαιοποίηση των τόκων οδηγώντας τους σε πλήρη αδυναμία αποπληρωμής των δανείων τους, ενώ είχε προχωρήσει και σε κατασχέσεις ακινήτων τους. Παράλληλα δεν απέδιδε στους συνεταίρους τα μερίσματά τους, όπως οι ίδιοι επανειλημμένως είχαν καταγγείλει, ενώ αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα από μη εξυπηρετούμενα δάνεια και δάνεια σε ημέτερους.
Παρά τη σοβαρότητα της υπόθεσης και του γεγονότος ότι σε βάρος των εκπροσώπων της Τράπεζας στις αρχές της περασμένης δεκαετίας, σχηματίσθηκε δικογραφία για απάτη κατά συναυτουργία και κατ’ εξακολούθηση, τον Φεβρουάριο του 2013 το Συμβούλιο Εφετών Λαμίας αποφάσισε με βούλευμά του να μην υπάρξει κατηγορία για απάτη, να παύσει οριστικά η ποινική δίωξη λόγω παραγραφής για απιστία κατ’ εξακολούθηση και να κηρυχτεί απαράδεκτη η ποινική δίωξη που ασκήθηκε σε βάρος των εκπροσώπων της Τράπεζας για τις πράξεις της απάτης κατ’ εξακολούθηση.
Κρούσματα υπεξαιρέσεων
Όπως προκύπτει από παλαιότερο πόρισμα του ΣΔΟΕ, στοιχεία του οποίου φέρνει στο φως της δημοσιότητας το koutipandoras.gr, ήδη από την προπερασμένη δεκαετία η διασπάθιση του χρήματος στη Συνεταιριστική της Λαμίας ξεπερνούσε κάθε φαντασία. Το ΣΔΟΕ επεσήμαινε στο πόρισμά του ότι «τα τελευταία χρόνια εμφανίσθηκαν κρούσματα υπεξαίρεσης χρημάτων από τους υπαλλήλους της, απόρροια του ανεπαρκούς ελέγχου και ειδικότερα στη διαχείριση μετρητών». Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι υπάλληλος της Τράπεζας, όπως υπογραμμίζει το ΣΔΟΕ, με δόλιο τρόπο εισέπραττε τα μερίσματα των συνεταίρων και παρότι αυτό είχε γίνει γνωστό, ο ίδιος αντί να διωχθεί πειθαρχικά και να τεθεί σε διαθεσιμότητα, αναβαθμίστηκε για να συνεχίσει τις παράνομες δραστηριότητές του, προβαίνοντας σε καταχωρήσεις παραστατικών κατά το δοκούν. Ειδικότερα, αναφέρει το ΣΔΟΕ, ο παραπάνω υπάλληλος, εισέπραξε τρία ομόλογα προθεσμιακών καταθέσεων, αφού διοχέτευσε ποσό πολλών εκατομμυρίων δραχμών σε δικούς του λογαριασμούς. Ως αποτέλεσμα η Τράπεζα υποχρεώθηκε να καταβάλλει τα χρήματα στους καταθέτες εγγράφοντας αντίστοιχη ζημιά στο λογαριασμό της. Παράλληλα, ο ίδιος υπάλληλος, με τη μέθοδο των εικονικών χορηγήσεων δανείων, χορήγησε πέντε δάνεια, επίσης πολλών εκατομμυρίων δραχμών, διοχετεύοντας το προϊόν τους σε δικούς του λογαριασμούς.
Επιπλέον, κατέληγε το πόρισμα του ΣΔΟΕ, τα εκλεγμένα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Συνεταιριστικής Τράπεζας παραβίαζαν διαδικασίες στη λήψη των δανείων τους από την τράπεζα. Συγκεκριμένα τα δάνεια αυτά λαμβάνονταν με τεχνάσματα, όπως εικονικές πιστοποιήσεις μηχανικών, εξυπηρέτηση δανείων με χορήγηση σε συγγενικά πρόσωπα, διαγραφές τόκων με νέες χορηγήσεις και όχι με ίδια διαθέσιμα κ.α. ‘Αλλα, λαμβάνονταν χωρίς την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών, καθ’ υπέρβαση των εγκριτικών ορίων, χωρίς την έγκριση από τα αρμόδια κλιμάκια της τράπεζας, πολλά από αυτά όταν έληγαν δεν αποπληρώνονταν, ενώ για δάνεια τα οποία βρίσκονταν σε οριστική καθυστέρηση δεν λαμβάνονταν μέτρα αναγκαστικής είσπραξης με σκοπό να έχουν κέρδος, είτε τα ίδια τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της τράπεζας, είτε εταιρίες τις οποίες εκπροσωπούσαν. Επιπροσθέτως, ο δανεισμός μόνο πέντε οικογενειών μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και ο δανεισμός όσων κατείχαν αξιώματα στην πυραμίδα της τράπεζας ξεπερνούσε την εποχή εκείνη το ένα δισ. δραχμές.
Σε παρόμοια συμπεράσματα κατέληγε και η Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία στα πορίσματα που εξέδωσε τα επόμενα χρόνια παρότι κατά καιρούς παρατηρούσε ορισμένες βελτιώσεις, διαρκώς διαπίστωνε ελλείμματα πολλών εκατομμυρίων και παρανομίες κυρίως ως προς τα δάνεια, ενώ επεσήμαινε την επιτακτική, όπως τη χαρακτήριζε, ανάγκη λήψης μέτρων ρευστοποίησης των προβληματικών χορηγήσεων δανείων και τον περιορισμό νέων χορηγήσεων. Μεταξύ άλλων, η Τράπεζα της Ελλάδος, συμπέραινε ζημιές εκατομμυρίων από μη εξυπηρετούμενα δάνεια, από δάνεια των οποίων η είσπραξη θεωρείτο αμφίβολη, από άλλα τα οποία δεν ικανοποιούν τα πιστωτικά κριτήρια και από ορισμένα με ενδείξεις αδυναμιών του πιστούχου. Πηγές, οι οποίες γνωρίζουν από πρώτο χέρι τα τεκταινόμενα στη Συνεταιριστική της Λαμίας, καταγγέλλουν ότι η Τράπεζα της Ελλάδος δεν κατήγγειλε ποτέ όσα διαπίστωσε στις αρμόδιες εισαγγελικές Αρχές, προκειμένου εκείνες να κινηθούν εναντίον όσων βύθισαν τη Συνεταιριστή Τράπεζα στο βάλτο των ελλειμμάτων. Η Τράπεζα της Ελλάδος αντιτείνει ότι προέβη στις κατάλληλες ενέργειες για την αποκατάσταση της εύρυθμης λειτουργίας της Συνεταιριστικής Τράπεζας της Λαμίας και επισημαίνει ότι η δική της αποστολή έληγε με την κατάθεση των πορισμάτων.
Το μυστήριο της υπόθεσης ενός μετόχου
Όταν η Συνεταιριστική της Λαμίας βρέθηκε στη δύνη των οικονομικών ατασθαλιών και στο στόχαστρο του ΣΔΟΕ και της Τράπεζας της Ελλάδος ένας επιχειρηματίας από τη Λαμία, ο Γιώργος Μανδηλάς ανακάλυψε ότι είναι μέτοχος της Τράπεζας από το 1947, όταν ο πατέρας του είχε αγοράσει έναντι 100 χιλιάδων δραχμών 20 εταιρικές μερίδες της μετέπειτα Συνεταιριστικής Τράπεζας, τις οποίες είχε κάνει 40, όταν την επόμενη χρονιά κατέβαλε άλλες 100 χιλιάδες δραχμές. Ήταν το 2000 όταν ο κ. Μανδηλάς παρουσιάστηκε στην Τράπεζα και ζήτησε να αναγνωρισθεί ως μέτοχος κατά το ποσοστό που κατείχε ο πατέρας του.
Η Συνεταιριστική Τράπεζα της Λαμίας αρνήθηκε αυθαίρετα να του αναγνωρίσει την ιδιότητα του μετόχου, προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι ο πατέρας του είχε διαγραφεί από τα βιβλία μετόχων από το 1948, επειδή δεν είχε εξοφλήσει δάνειο το οποίο είχε λάβει από τον τότε συνεταιρισμό. Ωστόσο, όπως καταγγέλλει ο κ. Μανδηλάς, η Συνεταιριστική Τράπεζα ουδέποτε προσκόμισε στα δικαστήρια που ακολούθησαν έγγραφο από το οποίο να προκύπτει το ποσό εκείνου του δανείου και επιπλέον, ποτέ δεν κατάφερε να απαντήσει στο ερώτημα, πώς είναι δυνατόν ενώ κάποιος άνθρωπος οφείλει χρήματα από δανειοδότηση να καταβάλλει συγχρόνως ποσό τεράστιο για την εποχή, προκειμένου να αγοράσει εταιρικές μερίδες. Είναι επίσης άξιο σχολιασμού το γεγονός ότι η Τράπεζα δεν προσκόμισε κάποια δικαστική απόφαση ή κάποια επίσημη εγγραφή στα βιβλία της που να στηρίζουν τον ισχυρισμό της. Η υπόθεση του Γιώργου Μανδηλα εκδικάστηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο της Λαμίας τον Ιούνιο του 2013, η τελική απόφαση ωστόσο δεν έχει εκδοθεί ακόμη.
Η ΤτΕ υπεράνω της Δικαιοσύνης
Στο διάστημα των περασμένων περίπου δέκα ετών, όσο δηλαδή διαρκεί η διαμάχη του Γιώργου Μανδηλά με τη Συνεταιριστική της Λαμίας, ο επιχειρηματίας απαίτησε από τη Δικαιοσύνη να δώσει εντολή, προκειμένου να του παραδοθούν όλα τα πορίσματα που κατά καιρούς είχαν συνταχθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος, αναφορικά με τις δραστηριότητες της Συνεταιριστικής της Λαμίας, η οποία βυθιζόταν στο βούρκο των οικονομικών ατασθαλιών. Πράγματι η Δικαιοσύνη υποχρέωσε την Τράπεζα της Ελλάδος να παραδώσει στο Γιώργο Μανδηλά όλα τα πορίσματα που κατά τα προηγούμενα χρόνια είχαν συνταχθεί για τη Συνεταιριστική της Λαμίας. Αντί αυτού, η εποπτεύουσα Τράπεζα, παρέδωσε μεν τα πορίσματα στη Δικαιοσύνη με την επισήμανση όμως να μην δοθούν στο Γιώργο Μανδηλά, τον οποίο μάλιστα σε έγγραφό της το οποίο δημοσιεύει το koutipandoras.gr κατονομάζει. Στο σχετικό υπόμνημά της προς την Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Αθηνών, η Τράπεζα της Ελλάδος, αναφέρει μεταξύ άλλων, ότι από τους ελέγχους στη Συνεταιριστική της Λαμίας διαπιστώθηκαν παρατυπίες και προβλήματα ζητάει όμως «να μην λάβει ο κ. Μανδηλάς καμία πληροφορία ή αντίγραφα της δικογραφίας και ειδικά των κατατεθέντων πορισμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος προκειμένου να αποφευχθεί οποιαδήποτε ζημιά στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, στη Συνεταιριστική Τράπεζα και τρίτους συναλλασσομένους με αυτή».
Ο κληρονόμος επιχείρησε να λάβει τα πορίσματα κάνοντας μηνύσεις στην ηγεσία της Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ παράλληλα μαινόταν η δικαστική διαμάχη του με τη Συνεταιριστική της Λαμίας, η οποία, όπως ο ίδιος καταγγέλλει, δεν συμμορφωνόταν με υπέρ του απόφαση για άρση του τραπεζικού απορρήτου. Ο Γιώργος Μανδηλάς καταδικάστηκε εν τέλει σε φυλάκιση για ψευδή καταμήνυση της Τράπεζας της Λαμίας -απόφαση η οποία κατέπεσε στο Εφετείο- και μάλιστα από δικαστήρια στα οποία μετείχαν εισαγγελείς τους οποίους, όπως λέει, είχε καταγγείλει στις αρμόδιες Αρχές για ευνοϊκή μεταχείριση της Συνεταιριστικής.
Ο αγώνας του κ. Μανδηλά αναφορικά με την παράδοση των πορισμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος δικαιώθηκε, όμως εκείνη δεν του παρέδωσε όλα τα πορίσματα όπως ήταν υποχρεωμένη, αλλά μόνο εκείνα που συντάχθηκαν το 2005 και 2006. Μόλις προχθες, Δευτέρα η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ευτέρπη Γκουτζαμάνη σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες μας, έδωσε σχετική παραγγελία στην Εισαγγελία Αθηνών, προκειμένου να διατάξει την παράδοση όλων των πορισμάτων από το 2006 κι έπειτα.
